Veel drinken en plassen bij een konijn

Hoeveel drinkt een konijn ....
Normaal drinkt een konijn rond de 50 tot 100 ml water per kg lichaamsgewicht.

Wanneer spreken we van veel drinken en plassen (PU/PD) ....
Als een konijn meer dan 100 ml water per kg lichaamsgewicht drinkt dan spreken we van te veel drinken. Dit wordt PU/PD genoemd. De PU staat voor polyurie (veel plassen) en de PD staat voor polydipsie (veel drinken).

Symptomen van veel drinken ....

Het konijn drinkt de hele dag

Het waterflesje of bakje moet vaak worden bijgevuld (meet eens hoeveel je konijn drinkt)

Het hok is natter dan normaal

Een normaal zindelijk konijn is onzindelijk geworden

Er is urinebrand: door urine lekken is een ontsteking van de huid ontstaan

Lurken
Opvallend is dat sommige konijnen de hele dag aan het flesje lurken. Het konijn blijft maar drinken uit het flesje, het lijkt wel een verslaving.
Als een konijn de hele dag aan het drinkflesje blijft lurken haal het flesje dan eens weg en zet in plaats daarvan een drink bakje om uit te proberen of er dan minder wordt gedronken.

Oorzaken van het vele drinken kunnen zijn:
NB: onderaan deze pagina kun je op deze ziektes doorklikken / verder lezen ....

Blaasproblemen

Blaasontsteking

Blaaszand

Blaasstenen

Nierfalen

Nierbekkenontsteking = pyelonefritis

E. cuniculi

Baarmoederontsteking, - tumor

"Suikerziekte" (tussen aanhalingstekens, hebben we nog niet aan kunnen tonen)

Stress, pijn

Verveling / aangeleerd gedrag / verslaving / psychogeen

Gebitsproblemen

Hoe kunnen we aantonen wat er aan de hand is ....

De urine van het konijn kan helder of troebel zijn

1. Urineonderzoek ....

Allereerst worden de kleur, geur en helderheid bekeken. Normale urine van het konijn is helder tot licht troebel. Het is normaal dat konijnenurine licht troebel is en dat er een witte plek ontstaat waar de urine in het hok of op de handdoek opdroogt. De kleur van urine is helder maar kan ook wit/geel of zelfs bruin/rood zijn. De verkleurde urine kan ten gevolge van bepaalde kleurstoffen in het voedsel zijn, maar ook zien we deze verkleuring als we bepaalde medicijnen geven..
Normale konijnen urine ruikt een beetje tot sterk maar stinkt niet.

Auction micro meter voor urine onderzoek

De urine kan verder worden bekeken op:

1 A: Chemische analyse

2 B: Sediment

3 C: SG of het soortelijk gewicht

4 D: Eiwit - creatinine ratio

5 E: Bacteriologisch onderzoek

6 F: PCR op E. cuniculi antigeneen

Ad 1 A: Chemische analyse met een Urinestick of een Auction Micro meter....
Op de urine stick of met de Auction Micro meter kun je zien of de rood of oranje verkleurde urine bloed bevat of dat er kleurstof aanwezig is. Normaal zit er geen bloed in de urine. Verder kan de pH (normaal rond 8-9) worden gemeten en of er suiker aanwezig is (normaal niet).

De urine van het konijn wordt onderzocht op bloed met een urinestick of met een urine analyser

Ad 1 B: Het sediment ....
Als we de urine afdraaien dan kan het sediment of afdraaisel bekeken met de microscoop. Er kan gekeken worden naar rode en witte bloedcellen, cellen en kristallen die in de urine kunnen zitten.
Het merendeel van de kristallen zijn calcium-carbonaten, maar ook calcium-oxalaten of calcium-ammonium-hydraten kunnen voorkomen.

De urine van het konijn kunnen we onderzoeken

Ad 1 C: SG of soortelijk gewicht ....
Dit is een bruikbare methode bij het konijn, maar het SG is lastiger te interpreteren dan bij een hond of een kat.

Bij een hond is het normale SG: 1.015 - 1.045

Bij een kat 1.030 - 1.050
Onder de laagste waarde is er sprake van pu/pd.

Bij het konijn is het normale SG 1.003 - 1.036 volgens de literatuur. Dit is een veel bredere marge dan die bij een hond of een kat. Ook worden veel lagere waardes gemeten. Het is lastig om alleen met het SG een uitspraak bij het konijn te doen over een evt oorzaak!

Wat ons opvalt aan de hand van het SG bij een konijn, dat je dit in bepaalde groepen moet indelen:

SG van 1.003-1.010; dan is er vaak sprake van E. cuniculi in de nieren of stress / verveling

SG van 1.010-1.016; dan is er vaak sprake van nierfalen

SG van 1.015-1.035; normale urine

SG van meer dan 1.035; dan is er vaak sprake van blaaszand of stenen

Bij een SG van 1.015 tot 1.035 wordt er normaal gedronken en geplast. Onder de 1.015 is er PU/PD tot zelfs extreem PU/PD onder de 1.010. Boven de 1.035 wordt er te weinig gedronken en geplast.

Een mooi voorbeeld wat betreft het SG van de urine is een aanwijzing voor nierfalen ....
Pluis kwam met het probleem dat hij aan het vermageren is en minder goed brokken en hooi aan het eten was. Pluis kwam eigenlijk voor een gebitsbehandeling, maar het gebit is niet dermate afwijkend dat het een oorzaak is voor het niet eten en vermageren.

Pluis valt af maar het gebit lijkt niet de oorzaak

We hebben de urine nagekeken in eerste instantie het SG ....
Er is zeer heldere urine en het een SG van urine is 1014 => hetgeen wijst op nierfalen. We hebben daarna verder urine onderzoek en bloedonderzoek ingezet.

Uit het urine en bloedonderzoek komt een nierbekken ontsteking naar voren

Bij Pluis is er acuut nierfalen - een nierbekken ontsteking ....
Als je naar de urine kijkt dan is er een een te laag SG van de urine (sg is 1040) en een te hoog eiwit/kreatinine ratio (>500).

We hebben met onze Vetscan VS2 bloedonderzoek uitgevoerd (zie rechter foto)en er komt naar vorbn dat er een te hoge BUN/Ureum is (hetgeen wijst op nierfalen) en een te hoog Kalium (hetgeen wijst op acuut nierfalen)
Het suiker is ook te hoog in het bloed, maar nog niet in de urine vindbaar. De nieren zijn nog niet dermate kapot dat ze grote moleculen lekken.
Te hoog ureum en kreatinine icm te hoog kalium en een verhoogde eiwit/kreatinine ratio wijst op een nierbekken ontsteking = pyelonefritis = acuut nierfalen.

Wil je meer lezen over auut nierfalen: Nierfalen / Nierbekkenontsteking = pyelonefritis

Ad 1. D: Eiwit - creatinine ratio of UPC ....
Net als bij de hond en de kat kijken we in de urine naar de hoeveelheid eiwit en creatinine bij het konijn. Aan deze waarde kan afgelezen worden of er een normale hoeveelheid eiwit in de urine aanwezig is of dat er aanwijzing zijn voor een verhoogd eiwit gehalte in de urine = proteïnurie. Konijnen hebben altijd een beetje eiwit in de urine. Als er veel eiwit aanwezig is dan kan er sprake zijn van een bacteriële blaasontsteking / nierbekkenontsteking. Bij konijnen en zeker bij jonge konijnen zien we altijd wel een spoor eiwit in de urine.

We houden aan dat een konijn maximaal een eiwit-kreatinine ratio van een 0,5 hebben. Daarboven spreken we van proteinurie.
Boven deze waarde dan spreken we van proteïnurie ....

We meten de eiwit/creatinine ratio of UPC (op zijn Engels) met een Auction Micro meter in onze praktijk of sturen het naar een extern laboratorium (UVDL of VetMedLab). Ons apparaat is betrouwbaar gebleken als er veel eiwit in de urine aanwezig is, maar de lage waardes kan het niet nauwkeurig detecteren.

De urine wordt nagekeken op bacteriën door een uricult, het is belangrijk dat de urine steriel wordt verkregen: door een cystocentesis

Ad 1 E: Bacteriologisch onderzoek ....
We kunnen met behulp van een bacterieel onderzoek of een zogenaamde kweek testen of er bacteriën aanwezig zijn in de urine. Normaal zijn er geen bacteriën te vinden in urine. We gebruiken voor deze kweek een Uricult in huis test of we sturen de urine in naar een extern laboratorium (UVDL of VetMedLab).
Als er bacterien groeien op de kweek dan kan er een antibiogram gemaakt worden. Er worden schijfjes met antibioticum op de gegroeide bacterien gelegd, als de bacterien rondom een schijfje dood gaan, dan weet je dat deze bacterien gevoelig zijn voor dat antibioticum.
Er kan dan een gericht antibioticum worden ingezet dat tegen de bacteriën die in de urine wordt gevonden wordt werkt.

Ad 1. F: PCR op E. cuniculi antigeen ....
We sturen urine in naar een extern laboratorium (EVL) om, in combinatie met bloedonderzoek, de urine op E. cuniculi sporen te testen. In de urine wordt met behulp van een PCR bekenen of er antigenen van de sporen van E. cuniculi aanwezig zijn. Je toont dan direct aan dat er E. cuniculi sporen in de urine aanwezig zijn.

Lees verder over urine en bloedonderzoek naar E. cuniculi ...."

Urine onderzoek en bloedonderzoek combineren:
Als de urine een aanwijzing geeft op nierfalen (SG 1.010 - 1.015 en er is een hoog UPC) dan moet ook bloedonderzoek uitgevoerd worden om te zien of er een verhoging van de nierwaardes aanwezig is. Bij het konijn hieronder is dit het geval: deze waardes zijn typisch voor een pyelonefritis of nierbekkenontsteking. Een hoog UPC in de urine (proteïnurie) en verhoogde ureum en creatinine in het bloed.

Een nierbekken ontsteking of pyelonefritis: urine hoge UPC en bloedwaardes van de nieren zijn verhoogd

2. Bloedonderzoek ....
Naast het urineonderzoek voeren we ook bloedonderzoek uit om na te gaan wat de oorzaak van het vele drinken is. Sommige testen voeren we in huis uit, andere bloedtesten gaan naar speciale laboratoria voor verdere diagnostiek. Te denken valt aan nierfalen, leverproblemen, ontstekingen, E. cuniculi.

Het bloed nemen we af in de hals of uit een achterpoot. Uit de oorvene kan ook maar die is eigenlijk te klein om goed bloed af te nemen. We voeren het bloedonderzoek bij ons in de praktijk uit of als we een uitgebreider bloedonderzoek willen dan sturen we dit naar een extern laboratorium (VetMedLab).

Het bloed van het konijn kunnen we onderzoeken in huis, of we sturen het in voor verdere diagnostiek

Als we een konijn verdenken van E. cuniculi dan kunnen we het bloed op antilichamen en antigeen laten onderzoeken bij een extern laboratorium (het EVL in Woerden).

Lees verder over urine en bloedonderzoek naar E. cuniculi ...."

3. Bloeddruk meting ....
Als een konijn verdacht wordt van een nierprobleem dan meten we de bloeddruk om te zien of we bloeddruk verlagende medicijnen kunnen geven.
De normale systolische bloeddruk bij het konijn is onder de 135 mmHG zijn. Lees verder over de bloeddruk meting bij het konijn ....

Paraveterinaire assistentes Irene en Joyce bekijken een röntgenfoto van een konijn met blaaszand

Op de röntgenfoto hierboven is duidelijk een witte blaas te zien ten gevolge van blaaszand.

4. Röntgenfoto .....
Een röntgenfoto is vooral handig als er een verdenking is van een blaasprobleem veroorzaakt door blaasstenen of blaaszand. Het zand of de steen is goed te zien als een extra witting in de blaas op een röntgenfoto, door het aanwezig zijn van veel calcium in het zand of de steen.

Echografisch onderzoek .... Als er een probleem in de buik is dan laten we een echo door een echo specialist maken. Een echografisch onderzoek laten we uitvoeren bij dierenarts specialist Hans Garretsen www.vetecho.nl. Met een echo kunnen de organen in de buik goed nagekeken worden. Dan worden onder andere de nieren gecontroleerd of afwijkingen in de lever.

Lees verder over deze oorzaken van veel drinken en plassen bij het konijn

Op de volgende oorzaken willen we dieper ingaan, klik op de links hieronder voor meer informatie.

Blaasproblemen

- Blaasontsteking

- Blaaszand

- Blaasstenen

Nierfalen / Nierbekkenontsteking = pyelonefritis

E. cuniculi zorgt ook voor veel drinken

Stress, pijn, gebitsproblemen Zie hieronder ....

Psychogene PU/PD: Verveling / aangeleerd gedrag / verslaving / Stereotype gedragZie hieronder ....

"Suikerziekte": tussen aanhalingstekens, suikeziekte hebben we nooit aan kunnen tonen, we hebben nooit een hoge fructosamine bij een verhoogd suiker in het bloed kunnen vinden.

Stress of pijn ten gevolge van een gebitsprobleem ....
Door stress, pijn door een haak of een scherpe punt op de kiezen kan er een wondje in het slijmvlies van de bek ontstaan. Hierop zien we regelmatig dat konijnen meer gaan drinken.

Als een konijn haken heeft die in het slijmvlies steken zien we dat ze er meer door kunnen gaan drinken

Psychogene PU/PD ....

Een andere oorzaak van veel drinken is verveling / aangeleerd gedrag / verslaving aan de drinkfles.
Soms is een konijn de gehele dag aan het lurken aan de fles (het SG is extreem laag) dan moet er naast een infectie met E. cuniculi ook gedacht worden aan een psychogene oorzaak: verslaving, aangeleerd of stereotype gedrag. Het konijn kan stress hebben, eenzaam zijn of gewoon verslaafd aan een drinkfles tuitje / nippel.

Probeer eens om in plaats van het drinkflesje een waterbakje te geven aan het konijn dat de gehele dag aan het drinken is.

Konijnen die de hele dag aan het lurken zijn geven we een bakje in plaats van het drinkflesje

Hieronder een voorbeeld van een konijn dat aan het lurken is ....

Lees verder op de pagina's hieronder welke blaasproblemen we tegenkomen en hoe we deze blaasproblemen bij een konijn behandelen.

Andere Oorzaken van urinebrand of veel drinken en plassen of urine lekken

Blaasontsteking

Urine onderzoek bij het konijn

Blaaszand

Blaaszand spoelen complicaties

Blaasstenen operatie en cystoscopisch verwijderen

Het terugkeren van blaasstenen en blaaszand voorkomen

Nierfalen of nierbekkenontsteking

E. cuniculi

Urinebrand - huidontsteking aan de onderzijde naast de plasbuis

Een baarmoedertumor bij een konijn

____________________________________________

NB: Er zijn bijna geen geregistreerde diergeneesmiddelen voor cavia's. De hierboven beschreven diergeneesmiddelen zijn geregistreerd voor het gebruik bij de mens, hond of de kat.

Indien we als behandelend dierenarts denken dat er een diergeneeskundige noodzaak aanwezig is dan mogen we via de cascades behorend bij het Diergeneesmiddelenbesluit en de Diergeneesmiddelenregeling gebruik maken van de hierboven beschreven diergeneesmiddelen bij de cavia.

Lees verder over deze cascade volgens EU model ....

____________________________________________

We zijn ons ervan bewust dat we met frames werken en dat u mogelijk op een aparte website pagina terecht bent gekomen, maar u kunt zo weer naar ons terug, klik gewoon op 1 van de afbeeldingen hieronder ....